هشدارها و دغدغه‌ها در زمینه نقش‌آفرینی مردم/ اقتصاد و اشتغال اولویت مردمی‌سازی حکمرانی است

به گزارش حلقه وصل، رویداد ملی «پای کار ایران قوی» روز پنجشنبه ۵ آبان‌ماه با حضور فعالان مردمی «تحول اجتماعی» در مجتمع سرچشمه تهران برگزار شد.

سید احمد عبودتیان دستیار ویژه رئیس جمهور، دکتر زینب اختری معاون امور زنان و خانواده وزارت کشور، ابراهیم نورمحمدی مسوول قرارگاه تحول اجتماعی و و عظیم ابراهیم‌پور فرمانده سابق قرارگاه تحول اجتماعی سخنرانان اصلی این همایش بودند که ضمن مرور تجربیات خود به طرح نکاتی درباره استمرار فعالیت‌های مردمی در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی پرداختند.

بسترها را برای نقش‌آفرینی مردم تنگ کرده‌ایم

سخنران اول این همایش ابراهیم نورمحمدی مسئول قرارگاه «تحول اجتماعی» بود که با اشاره به تفاوت بسترها برای ورود مردم به میدان، در سال‌های جنگ و سال‌های پس از جنگ، با بیان تلاش نیروهای مومن و انقلابی در نقاط و محلات مختلف کشور در زمینه‌های مختلف به طرح یک آسیب شناسی پرداخت و گفت: در دوران جنگ اگرچه تنها پنج درصد مردم به جبهه ها رفتند اما بستر برای ورود و مشارکت همه مردم وجود داشت و امروز هیچ‌کس نیست که بگوید چهل سال پیش برایم این بستر فراهم نبود و به همین دلیل به جنگ نرفتم. اما در پساجنگ بسترها را برای نقش‌آفرینی مردم قفل و تنگ کردیم، به نحوی که همه امور محلات را یک گروه معدود به عهده گرفتند و همین امر باعث شد که دولت‌های مختلف آمدند و رفتند اما همچنان این بستر چندان فراهم نبود.

نورمحمدی افزود: در اواخر دهه هشتاد بود که متوجه شدیم نمی‌شود کنار دولت بود و کنار مردم نبود و همان جا بود که فهمیدیم دولت‌ها نمی‌توانند بدون مردم کاری کنند. کنار هم جمع شدیم، تلاش کردیم، کار کردیم و دیدیم کارهای خرد و کوچک مردمی گل می‌کند، خدمت آقا رفتیم و متوجه شدیم باید کار جمعی کنیم.

نورمحمدی ادامه داد: براساس بیانات رهبری، آنچه که لازمه این امر هست هم انضباط و سرعت است و مسأله دیگر این است که پیشرفت باید محسوس باشد. یکی دیگر از الزامات برای همراه کردن همه این است که «شناخت صحنه» داشته باشید. یعنی اینکه به محل زندگی خود تسلط پیدا می‌کنید و آسیب‌ها و ایرادهای آن را می‌شناسید؛ ضمن اینکه باید ظرفیت‌های محل خود را از نظر مثبت شناسایی‌ کنید، درواقع اگر ظرفیت‌ها و تهدیدها را بشناسید می‌توانید افراد را همراه و اشتغال ایجاد کنید، خطا اینجاست که ما در میدان نمی‌توانیم برای دولتی‌ها تصمیم‌سازی کنیم اما آن‌ها از بالا برای ما تصمیم‌گیری می‌کنند، نتیجه این می‌شود که عده‌ای موش آزمایشگاهی می‌شوند. اما اگر شما صحنه را بشناسید، اجازه نمی‌دهید آن‌ها برای شما تصمیم‌گیری کنند چون خودتان موارد مختلف را به آنها یادآوری می‌کنید، برای آنکه این امر هم به نتیجه برسد باید در محل خود، همه آدم‌های دغدغه‌مند در همه موضوعات را شناسایی کنید و به کار بگیرید.

نورمحمدی با بیان اینکه رهبر انقلاب می‌گفتند اگر در هر کجایی کار دست مردم بیفتد، البته نه آنهایی که هدفمند نیستند، کار درست پیش می‌رود، اظهار کرد: شما وارد جنگ اقتصادی شده‌اید، در این جنگ تهمت اقتصادی می‌خورید، حرف می‌شنوید و... یعنی اوضاع گل و بلبل نیست و نمی‌توانید در این جنگ سیلی نخورید. می‌خواهم بگویم وقتی در هر حرکتی در هر کشوری آحاد جامعه پای کار بیایند موضوعات حل می‌شود.

مسئول قرارگاه تحول اجتماعی خطاب به حاضران که هرکدام مسئول محله‌ای بودند، مطرح کرد: نه مردم و نه دولت به تنهایی نمی‌توانند کارها را پیش ببرند. برای رسیدن به انقلاب اسلامی واقعی در جهان، طبیعی است که عده‌ای در میان چرخ‌دنده‌ها بین مردم و حاکمیت له شوند، من می‌گویم آن عده شماهایی هستید که در این قرارگاه فعالیت می‌کنید، اگر نمی‌خواهید در این مسیر له شوید جای شما اینجا نیست. من اینجا عده‌ای را می‌خواهم که جان بدهند، با خونشان روغن وصل بین مردم و حاکمیت شوند.

* وحدت شیعه و سنی نه یک سلیقه که یک استراتژی است*

سپس عظیم ابراهیم‌پور فرمانده سابق قرارگاه «پیشرفت و آبادانی کشور» پشت تریبون قرار گرفت و با تاکید بر اینکه از بدو خلقت آدم، دو جبهه حق و باطل شکل گرفته که تا امروز هم ادامه دارد، گفت: آدم و شیطان و هابیل و قابیل در دو سوی این جبهه بوده‌اند. بعد هم فرزندان قابیل از آن زمان تاکنون دنبال سبک زندگی شیطانی هستند، در جبهه مقابل هم فرزندان هابیل حضور داشتند. یعنی دو سبک زندگی متفاوت شکل گرفت که این موضوع در نظام فرهنگ، اقتصاد و... هویدا شد. جبهه باطل و حق الزاما نزاع نظامی ندارند بلکه نزاع اقتصادی و فرهنگی هم دارند. در حال حاضر جبهه حق اسلام و جبهه باطل با تمام توان و ادواتش به میدان آمده است پس در این میان، وحدت شیعه و سنی نه یک سلیقه که یک استراتژی است.

وی با بیان اینکه یکی از نقاط عطف تاریخی رنسانس بوده که حدود 350 سال به طول انجامیده تا به انقلاب صنعتی برسد، اظهار داشت: در حال حاضر و پس از بروز انقلاب اسلامی، به تعبیر آقا، دنیا در آستانه یک پیچ تاریخی است و انقلاب در آن نقش محوری دارد و شما نخبگان باید آن را مدیریت کنید.

ابراهیم‌پور پس از این مقدمه وارد بحث اصلی خود شد و ضمن مرور به برخی تجارب دو دهه اخیر در حوزه اشتغالزایی فعالیت‌های مردمی افزود: ما در تعیین اولویت‎ها دچار اشتباه شدیم. در میان مراحل مختلف تولید، فراوری، بازار و فرهنگ و بازارسازی، اگر تمرکز ما روی بازارسازی نباشد بهترین محصول هم تولید شود نتیجه نمی‌دهد. اگر می‌خواهیم یک بازار حساب شده داشته باشیم باید مردم‌پایه باشد و دولتی نباشد. این مردم‌محوری باید خود را در شبکه بازار نشان بدهد. چنین بازاری با تحریم و افزایش قیمت دلار هم جا به جا نمی‌شود.

*مسیر اشتغال از طریق وام اشتباه است/ طراحی اشتغال براساس زیست‌بوم باشد*

در بخش دوم این رویداد، سجاد عباسی مسئول میز اشتغال قرارگاه تحول اجتماعی که دبیری و میزبانی این همایش را هم برعهده داشت، ضمن رونمایی از شتابدهنده کارآفرینی اجتماعی «کاریار» به تشریح علت پیچیدگی مسائل اشتغال در کشور پرداخت و با طرح این سوال که گیر مشکل کار و اشتغال کجاست؟ گفت: ما اول باید بدانیم در چه حوزه‌ای هستیم و چه کُنشگرانی را پای کار داریم تا مشکل اشتغال حل شود.

وی با تاکید براینکه نگاه اشتغالزایی از طریق وام اشتباه است، افزود: شاید علت بیکاری در محلات بخاطر عدم زیرساخت‌ها، آموزش و یا مجوزهای کسب و کار تلقی شود درصورتی که وقتی بررسی می‌کنیم می‌بینیم اصل ماجرا و گیر کار مربوط به سیاست‌های بخش اشتغال در کشور است که براساس زیست‌بوم طراحی نمی‌شود.

مسئول میز اشتغال قرارگاه تحول اجتماعی با تاکید براینکه تعریف اشتغال در زاهدان و تهران متفاوت است، افزود: نقش عناصر محلی در اشتغال مهم است لذا به عنصر تنظیم‌گر در میدان نیازمند هستیم.

عباسی وجود دغدغه حل مشکل اشتغال را لازمه تحول در این عرصه دانست و تصریح کرد: سیاست قرارگاه تحول اجتماعی تمرکز بر ایجاد اشتغال نیست بلکه به‌دنبال بسترسازی و معرفی ظرفیت‌های اشتغال هستیم تا حل مسئله اشتغال از مسیر عناصر و حلقه‌های میانی در محلات صورت گیرد.

وی از گردآوری تجارب گذشته حوزه اشتغال خبرداد و افزود: تجارب اشتغال‌زایی، الگوهای اشتغال‌زایی و قوانین حوزه اشتغال را احصا کرده‌ایم تا بگوییم قرار نیست تجارب ۴۰ سال گذشته را تکرار کنیم.

*توانمندسازی زنان سرپرست خانواده ناظر بر مباحث فرهنگی و اجتماعی باشد*

زینب اختری مدیر امور زنان و خانواده وزارت کشور دیگر سخنران این همایش، با اشاره به اولویت توانمندسازی زنان سرپرست خانوار است، گفت: برای تقویت زنان سرپرست‌خانواده باید از طریق حلقه‌های میانی فعالیت صورت گیرد.

وی توانمندسازی تشکل‌های میانی در حوزه زنان سرپرست خانواده را ضروری دانست و تاکید کرد: چند اصل را برای توانمندسازی زنان سرپرست خانواده تعریف کرده‌ایم که هر گروه این نقش حلقه میانی را ایجاد کند می‌تواند وارد مجموعه ما شود.

مدیر امور زنان و خانواده وزارت کشور چهار مولفه‌ مردمی‌سازی، توانمندسازی، پایدارسازی و هوشمندسازی را لازمه طرح‌های توانمندسازی زنان سرپرست خانواده دانست و گفت: در طرح‌های توانمندسازی، هوشمندسازی خیلی مهم است چراکه بدون این کار، کنترل و نظارت و تکثیر صورت نمی‌گیرد.

اختری به سیاست‌های گذشته حمایت از زنان سرپرست خانواده اشاره و افزود: متاسفانه کل بحث حمایت سرپرستان خانواده محدود به حمایت مالی و وام بوده است درحالی که ما قصد داریم توانمدسازی خانواده در ابعاد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی صورت گیرد.

وی آنالیز زنان سرپرست خانواده در ابعاد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را مهم دانست و تاکید کرد: زن سرپرست خانواده باید آماده مدیریت خانواده جهت تربیت فرزند باشد لذا مباحث فرهنگی و اجتماعی در طرح توانمدسازی زنان سرپرست خانواده دارای اولویت است و معتقدیم مسئله هر خانواده باید شناسایی و برای هر کدام یک نسخه مجزا پیچیده شود.

*راه‌حل اقتصاد کشور از فرهنگ می‌گذرد/از حکمرانی های مردمی دروغین پرهیز کنیم*

زرودی، فرهنگسازی در زمینه کار را ضروری دانست و گفت: راه‌حل اقتصاد کشور از فرهنگ می‌گذرد چون فرهنگ کار کردن در کشورمان دچار مشکل است.

علی زرودی در همایش پای‌کار ایران قوی به تشریح حکمرانی مردمی پرداخت و با تاکید براینکه تعریف حکمرانی مردمی را باید از نهادهای مردمی دریافت کرد، افزود: لایه‌ نهادهای مردمی یک لایه‌ی اولیه است که هم‌اکنون این لایه جایش را به حاکمیت داده است.

وی به نهادسازی‌های امام خمینی (ره) در دوران انقلاب پرداخت و با تاکید براینکه ایشان یک شخصت نهادساز بود، افزود: امام (ره) کمیته امداد را برای حل مشکلات مردم و با الگوی مردمی ایجاد کرد ولی امروز این نهادهای مردمی تخریب شده‌اند.

این فعال جهادی با اذعان به اینکه بعضا با پدیده ای به شکل حکمرانی مردمی دروغین روبرو هستیم، گفت: حکمرانی مردمی دروغین توسط کارتل‌های اقتصادی و اصناف غول‌پیکر رقم خورده است و حاکمیت و فعالین فرهنگی ، اجتماعی و جهادی را فریب میدهند.

زرودی با بیان اینکه قرآن اقتصاد را یکی از عناصر قوام و قیام جامعه دانسته است، افزود: البته الگوی اقتصادی قرآن طیب است. در اصل ۴۴ قانون اساسی، ایجاد ۳۰ درصد تعاونی آمده است که تااکنون از این حجم فقط ۳ درصد شکل گرفته است و انگار افرادی نمی‌خواهند چنین تعاونی‌های رقم بخورد.

وی تصریح کرد: نیازمند اندیشکده‌هایی هستیم تا نه‌غربی و نه‌شرقی را برایمان تعریف کنند و بگویند تعاونی چیست و تفاوت حکمرانی مردمی قرآنی با حمرانی مردمی مدرن چیست چراکه ما را مشغول حکمرانی مردمی مدرن کردند.

این فعال جهادی با طرح این پرسش که آیا حمکرامی مردمی یک نسخه ثابت است، افزود: چنین چیزی نیست حکمرانی مردمی در مکان و زمان مختلف نور و شدت نور مختلف دارد درحالی که ما اشتباها به‌ دنبال مدل ثابت هستم.

زرودی به جمله معروف امام خمینی (ره) که فرمودند راه قدس از کربلا می‌گذرد، اشاره کرد و گفت: در بحث اقتصاد جمهوری اسلامی با همه اقوام و ادیان، راه اشتغال از فرهنگ می‌گذرد چراکه در کشور اراده‌ی برای کار کم شده لذا باید مردم را به‌سمت کار کردن تشویق کرد.

جهاد تبیین باید نتیجه اش به تَبَیُن ختم شود.اقتصاد و اشتغال اولویت مردمی‌سازی حکمرانی/ روند رفع موانع اشتغال رو به رشد است

سید احمد عبودتیان دستیار رئیس جمهور در امر مردمی‌سازی دولت در پایان این همایش با تاکیدبراینکه الگوی حکمرانی انقلاب اسلامی از ابتدا مردمی بوده است، افزود: نمونه‌های موفق حکمرانی مردمی را در مدیریت جنگ تحمیلی هشت ساله تا موضوع کرونا و جریان مردمی مواسات تجربه کرده‌ایم.

 وی مردمی‌سازی حکمرانی را الگویی قابل اجرا دانست و افزود: متاسفانه الگوی حکمرانی مردمی در مقاطعی با موانعی روبرو بوده است که همین موانع باعث عدم موفقیت ما در عرصه‌های مختلف شده است.

دستیار رئیس‌جمهور در امر مردمی‌سازی دولت به جمله‌ای از رهبر معظم انقلاب درخصوص بهره‌گیری از ظرفیت جوانان در موضوع مدیریت کرونا و انفعال غرب پرداخت و تصریح کرد: دنیا اذعان کرد جمهوری اسلامی در ساحت بهداشت و در شرایط کرونایی جهان توانست موفقیت خودش را با الگوی حکمرانی مردمی رقم بزند.

عبودتیان روند مردمی‌سازی در دولت سیزدهم را امیدوار کننده و رو به رشد دانست و خاطرنشان کرد: شعار رئیس‌جمهور محترم مبنی بر دولت مردمی ناظر بر اهمیت حکمرانی مردمی بود تا مردم در ساحت اجرا، مدیریت و نظارت ورود پیدا کنند که خوشبختانه دستورالعمل‌های لازم آن برای ایجاد حلقه‌های میانی صورت گرفت است چراکه این مسئله ضرورت انقلاب اسلامی است.

وی با بیان اینکه که اولویت مردمی‌سازی اقتصاد و اشتغال است در خصوص موانع مردمی‌سازی حکمرانی گفت: در ساحت‌های فرهنگی و اجتماعی الگوی حمکرانی مردمی طی سال‌های گذشته شکل گرفته است البته در بحث تشکیلات رسمی و اداری و یا آموزشی مثل مدارس و دانشگاه‌ها مشکلاتی وجود دارد.

دستیار رئیس‌جمهور از ایجاد کارگروه‌هایی برای رفع موانع و نظارت در بخش‌های مختلف دولت خبر داد و افزود: دولت آمادگی ایجاد حکمرانی مردمی را دارد اما اگر جریان مردمی‌سازی نتواند موضوع مردمی‌سازی را به‌درستی سامان دهد در ادامه با مشکل روبرو خواهیم شد.

عبودتیان در تشریح فعالیت‌ و وظایف خود در جایگاه مردمی‌سازی دولت عنوان کرد: کار ما در دولت ایجاد گفتمان‌ مردمی‌سازی در نهادها و دستگاه‌های اجرایی است تا رویکرد مردمی‌سازی شکل گیرد.

وی ادامه داد: در این روند دستیارانی را کنار مسوولین در ماموریت‌های دستگاه‌ها قرار می‌دهیم تا اگر مجموعه‌ها و فعالیت‌ها قابلیت واگذاری به مردم را داشته باشند این روند شکل بگیرد؛ و البته از ظرفیت‌ حلقه‌های میانی برای ورود مردم بهره خواهیم گرفت لذا باید مردم در این عرصه‌ها ورود پیدا کنند و مسوولین عرصه را باز کنند و قوانین مانع بهبود پیدا کنند تا زمینه حضور مردم بازتر شود.

در پایان رویداد،ازسه اطلس ملی :تجارب اشتغالزایی در مناطق حاشیه شهر،الگوها و مدلهای اشتغالزایی در مناطق حاشیه شهر و قوانین مرتبط با اشتغال در مناطق حاشیه شهر و 4 اطلس مشاغل خرد و خانگی از 4 استان کشور نیز رونمایی شد.