خداوند مدیریت امور را با اسباب قرار داده است/ لزوم احیای اصل «جمعی دعا کردن»

حلقه وصل: «البته این بلا آنچنان بزرگ نیست و بزرگ‌تر از آن نیز وجود داشته است اما بنده به دعای برخاسته از دل پاک و صاف جوانان و افراد پرهیزکار برای دفع بلاهای بزرگ بسیار امیدوارم، چرا که توسل به درگاه خداوند و طلب شفاعت از نبی مکرم اسلام و ائمه بزرگوار می‌تواند بسیاری از مشکلات را برطرف کند».(مشاهده متن بیانات و فیلم)

این بخش از فرمایشات رهبر حکیم انقلاب در حاشیه غرس ۲ نهال به مناسبت روز درختکاری و تاکید بر لزوم احیای اصل دعا در شرایط فعلی است. در همین رابطه، حجت‌الاسلام والمسلمین مسعود عالی در گفت‌وگویی با «وطن امروز» اظهار داشت: دعا پیش از هرچیز ارتباطی بین ما و خداوند متعال است که همواره باید وجود داشته باشد اما زمان بلا، تلنگری است تا انسان بیش از پیش احتیاجش به دعا و اتصال به یک منبع بی‌نهایت را درک کند. در زمینه دوگانه‌سازی‌هایی که تلاش می‌شود بین دین و عقل به وجود آورند شکی نیست که دعا، توسل، ذکر، نماز و استغفار یک «اسباب معنوی» با کارکرد خود است که نه اینها می‌توانند جانشین «اسباب مادی» شوند و نه اسباب مادی این توانایی را دارد که جای اسباب معنوی را پر کند.

* خداوند مدیریت امور را با اسباب قرار داده است
این استاد حوزه و دانشگاه به ماجرای بیمار شدن یکی از انبیای بنی‌اسرائیل اشاره کرد و گفت: یکی از انبیای بنی‌اسرائیل مریض شده بود و ادعا کرد خود را مداوا نمی‌کنم تا همان خدایی که من را مریض کرده است شفا دهد. بعد از مدتی که شفا پیدا نکرد، از خدا علت شفا پیدا نکردنش را پرسید و خداوند متعال فرمود: «اسباب را خود من با حکمت خود خلق کردم و تا زمانی که از آنها استفاده نکنید من هم شفا نمی‌دهم»؛

وی ادامه داد: اینگونه نیست که بتوانیم میان اسباب مادی و معنوی از جهت موقعیت‌شان در نظام خلقت تفکیکی قائل شویم. در همین زمینه آیه ۸۴ سوره زخرف در قرآن کریم که در آن می‌خوانیم: «وَ هُوَ الَّذِی فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ وَ هُوَ الْحَکِیمُ الْعَلِیمُ؛ و اوست آن‌کس که در آسمان معبود است و در زمین معبود است، و اوست یگانه حکیم و علیم» نیز مؤید همین امر است.

* آرامش تنها با اسباب معنوی بدست می‌آید
حجت‌الاسلام عالی با اشاره به این نکته که عدم‌تفکیک میان اسباب مادی و معنوی مهم است، اظهار داشت: همان‌گونه که نمی‌توان در خانه نشست و انتظار داشت با دعا و توسل به علم دست پیدا کرد و باید به دنبال اسباب دستیابی به آن یعنی مدرسه و درس خواندن رفت، اسباب دست پیدا کردن به رزق هم کار، تلاش و تولید است.

وی ادامه داد: مقابل اینها، از طرف دیگر بام هم نباید سرنگون شد و احساس کنیم سلامتی، دانش و رزق به طور کلی از طریق اسباب مادی به دست می‌آید و این اسباب را کافی بپنداریم. برای نمونه در شرایط فعلی که شاهد شیوع یک بیماری هستیم، مردم با دلهره‌ای مواجه شدند که نیازمند یک آرامش است و این آرامش را تنها می‌توان با اسباب معنوی آن برای مردم فراهم کرد.

این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: تاکیدی که رهبر معظم انقلاب بر مسأله دعا در شرایط فعلی داشتند، برآمده از این مسأله است که فراتر از جنبه اسبابی دعا و معنویت، آدمی در موقعیت بلا و اضطرار، احتیاج خود به دعا را بیش از هر زمان دیگری احساس می‌کند. در چنین فضایی ایشان به دنبال تبدیل کردن تهدید این بلا به فرصتی برای وصل شدن به ذات باری تعالی هستند.

وی افزود: تاکید حضرت آقا بر دعای هفتم صحیفه سجادیه هم نکته قابل تاملی است. فارغ از مضامین توحیدی عمیقی که در این دعا مشاهده می‌کنیم و مداومت خواندن آن نیز باعث تثبیت بینش توحیدی در مومن می‌شود، ما روایتی از امام هادی(علیه‌السلام) داریم که ایشان فرمودند: ما اهل‌بیت در سختی و بلاها به این دعا (دعای هفتم صحیفه سجادیه) مراجعه می‌کنیم.

* لزوم احیای اصل «جمعی دعا کردن»
حجت‌الاسلام عالی به نکته دیگری در باب لزوم توسل و دعا در شرایط فعلی اشاره کرد و اظهار داشت: اصل اولیه دعا ارتباطی است که میان عبد و معبود به وجود می‌آورد و باعث خشوع آدمی در مقابل پروردگارش می‌شود و آنچه در قالب طلب حاجت خود را نشان می‌دهد، اصل بعدی دعاست.

وی اصل «جمعی دعا کردن» را از آداب دعا دانست و ادامه داد: دعای جمعی می‌تواند به معنای تجمعی از مومنان در نقطه‌ای خاص برای دعا و توسل باشد اما در شرایط فعلی که اصل این امر با توجه به توصیه‌های بهداشتی مسؤولان امر، قابل تحقق نیست، جمع مومنان هر کدام با دعای خود می‌توانند کمک مهمی به پالایش جامعه کنند.

این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: در دوران دفاع‌مقدس پیکر هر شهیدی که به شهر و محله خود بازمی‌گشت، باعث پالایش محیط خود می‌شد، ما هم در این موقعیت نیاز زیادی به اینگونه پالایش‌ها داریم. متاسفانه در ایامی همانند این روزها شاهد سوءاستفاده‌هایی هستیم که در آن عده‌ای با سوار شدن بر موج یک شادی سطحی در قالب کنسرت‌ها و برنامه‌هایی از این دست به بهانه آرامش جامعه، مانع پالایش آن می‌شوند. جامعه مومنان با احیای اصل «جمعی دعا کردن» باید تلاش کنند فضای پالایشی همانند دوران دفاع‌مقدس را به جامعه بازگردانند.

* ۳ چیز عجز انسان را نمایان می‌کند
حجت‌الاسلام عالی با اشاره به اینکه یکی از حکمت‌های الهی بلا آن است که بندگان را به خشوع و دوری از منیت بکشاند، اظهار داشت: پیامبر عظیم‌الشأن اسلام(ص) روایتی دارند و می‌فرمایند اگر ۳ چیز در فرزند آدم نبود، هرگز در مقابل چیزی سر فرود نمی‌‏آورد: بیمارى، مرگ و فقر. این ۳ چیز عجز انسان را نمایان می‌کند تا کوس منیت سر ندهد، اگر این بلا همین کارکرد را برای ما داشته باشد که به خودمان بیاییم و در کنار تلاشی که برای بهبود از طریق اسباب مادی داریم به این فکر کنیم که هرجا از اولیای الهی دور شده‌ایم، فاصله‌مان را کمتر کنیم، توانسته‌ایم این تهدید را تبدیل به یک فرصت کنیم.